Τετάρτη 25 Απριλίου 2012

Γεράσιμος Κακλαμάνης

Γεράσιμος Κακλαμάνης

Ο Γεράσιμος Κακλαμάνης γεννήθηκε στις 25 Απριλίου 1940 στη Λευκάδα και πέθανε τον Αύγουστο του 2003 στη Γερμανία.

Υπήρξε μια από τις πιο αξιοσημείωτες και μοναχικές περιπτώσεις της ελληνικής διανόησης. Με το συνολικό έργο του ανατρέπει κατεστημένες αντιλήψεις και ιδεολογικές βεβαιότητες με τις οποίες γεννηθήκαν και μεγάλωσαν γενιές νεοελλήνων. Βεβαιότητες που αποδεδειγμένα εκ των γεγονότων, συσκοτίζουν διαστρεβλώνουν αλλοτριώνουν την πραγματικότητα και που ουδόλως δίνουν την παραμικρή λύση στα τόσα προβλήματα που αντιμετωπίζει η νεοελληνική κοινωνία. Ο προκλητικός, σύνθετος, και με πυκνότητα νοημάτων τρόπος γραφής του, οδηγεί τον μελετητή των έργων του, αν μη τι άλλο, στον δρόμο της επιπλέον αναζήτησης πρόσθετων στοιχείων, πηγών και εργαλείων ανάλυσης, δρόμο απολύτως δημιουργικό στην κατεύθυνση οικοδόμησης προσωπικής αντίληψης και γνώσεων άκρως απαραίτητων για την ουσιαστικότερη κοινωνική προσφορά. 

Σπούδασε μαθηματικά τα οποία εμποδίστηκε να διδάξει στα χρόνια της δικτατορίας. Την προσωπική του περιπέτεια σε αυτό το ζήτημα την παρουσιάζει στο βιβλίο του «η Ελλάς ως κράτος δικαίου» όπου η λεπτομερής παρουσίαση και ανάλυσή του αφορά «την διεκδίκηση εκ μέρους του των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δια των κρατικών δικαιακών μέσων». Τα συμπεράσματά του τα χρησιμοποιεί ως επιπρόσθετο επιχείρημα στην γενικευμένη κριτική του στο νεοελληνικό κράτος, μέσω της ιστορικής και κοινωνιολογικής προσέγγισης της συνταγματικής δομής του από της γεννέσεώς του έως σήμερα. Ως «προς τρίτους παρατηρήσεις», βρίσκουμε στη σελίδα 304 του «Η Ελλάς ως κράτος δικαίου», κάποια βιογραφικά του στοιχεία: «…Από το πρώτο έτος ως φοιτητής ευρέθηκε με ένα σεβαστό κατά το ήμισυ εξ αδιαιρέτου κληρονομικό μερίδιο. Και για μεν το αγροτικό μέρος ουδέποτε μπόρεσε να αποκτήσει σαφή αντίληψη, πλην ωρισμένων μεγαλύτερων κτημάτων, το δε αστικό απετελείτο από έξ οικήματα, εξ ών τα τρία περίπου της τάξεως των 15-20 εκατομ. σημερινών δραχμών το ένα.
Ήταν συνεπώς αρκετά ευρύς ο …ορίζοντας, ώστε να μπορέσει τουλάχιστον να ιδή ωρισμένα πράγματα. Πρέπει βέβαια να ομολογήσει, ότι ουδέποτε απέκτησε ενδιαφέρον για όλ΄ αυτά, ουδόλως λυπάται που δεν έχει απολύτως τίποτε ο ίδιος απ΄ αυτά, ουδέποτε μετάνοιωσε που δεν επερισπάσθη από τα ενδιαφέροντά του για να γίνη «επιχειρηματίας», όντας απολύτως ευχαριστημένος που δίπλα από μερικά ιδιαίτερα που έκανε ως φοιτητής μπορούσε να έχη ακόμη μια μικρή οικονομική δυνατότητα, που του εξοικονομούσε χρόνο για εκείνα που κυρίως τον ενδιέφεραν: τα βιβλία και το διάβασμα…»                           

Γενικότερα στα τριάντα χρόνια της δημιουργικής του πορείας (1972- 2002) αφιέρωσε τις δυνάμεις του σε ένα ουσιαστικό έργο: Στην διερεύνηση και ανάδειξη της κατασκευής, της δομής, της ιστορικής σκοπιμότητας και λειτουργίας του ελλαδικού κράτους, με επιδίωξη να προβάλλει την ελληνική κρατική δυσμορφία σε ένα γενικότερο διεθνικό πλαίσιο όπως λειτούργησε ιστορικά και όπως εξελίσσεται στον καιρό μας.

«…Δεν υπάρχουν καταστάσεις που δεν αφορούν στην Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι, πόσο αυτές μπορούν να συνειδητοποιηθούν και από τούτην την εγχώρια συνειδητοποίηση, ίσως, να προαχθή ένας γενικότερος λόγος. Οι οιμωγές περί «έξωθεν κινδύνων» όπως και παντός είδους «κινδύνων», είναι προϊόντα ανθελλήνων. Δεν υπάρχουν κίνδυνοι αλλά μόνον ιστορικές και άρα πολιτικές αναγκαιότητες…».

Έργα

Περί Ακολουθιών.  1972  (ανατυπώθηκε το 1977).
Ανάλυση της νεοελληνικής αστικής ιδεολογίας.  1975 (β΄ έκδοση 1989 εκδ. Ροές).
Νεοελληνισμός και ιστορικές συσχετίσεις.  1977 εκδ. Γραμμή.
Η Ανατολική Μεσόγειος ως Ευρωπαϊκή ιστορία, 1ος τόμος. 1984 (ιδιωτική έκδοση), Β΄-   Γ΄ τόμοι ανέκδοτοι.
Επι της δομής του νεοελληνικού κράτους.  1986 (ιδιωτική έκδοση). Δεύτερη έκδοση το 1990 από τις εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
Η Ελλάς ως κράτος δικαίου. 1990 εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
Το «Ανατολικόν Ζήτημα» σήμερα. 1998 εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
Το 1987 δημοσιεύει μια σειρά έξι άρθρων στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ με τίτλο «Ανατομία στη δίκη Έθνους-Κοσκωτά», με αφορμή το φαινόμενο Κοσκωτά και τη γενικότερη λειτουργία του Τύπου εξετάζοντας βαθύτερα τις έννοιες της ελευθεροτυπίας, της ελεύθερης έκφρασης, της πληροφόρησης και της κοινής γνώμης στο πλαίσιο του φιλελεύθερου μορφώματος.

Το τελευταίο γραπτό ένα χρόνο πριν πεθάνει είναι μια σειρά πέντε κειμένων με τίτλο «Η πολιτική του σκότους», στην εφημερίδα Ενημέρωση της Κέρκυρας, Ιούλιο- Αύγουστο 2002. Καταπιάνεται με τον ρόλο των μυστικών υπηρεσιών ως είδους εφαρμοσμένης πολιτικής, έτσι όπως κυρίως αναπτύσσονται και λειτουργούν στο πολιτικό σύστημα των ΗΠΑ.

De Siris