Βασίλης Αυλωνίτης
Ο Βασίλης Αυλωνίτης γεννήθηκε την 1 Ιανουαρίου 1904 και πέθανε στις 10 Μαρτίου 1970. Ήταν ένας γίγαντας της υποκριτικής τέχνης, έκανε τα πιο σύνθετα πράγματα μέσα από απλές ερμηνείες, είχε την ικανότητα να κάνει μια ολόκληρη πλατεία θεάτρου να δονείται, χωρίς να αρθρώσει έστω και μια λέξη, ερμήνευσε με μοναδικό τρόπο τον τύπο του αδιόρθωτου Έλληνα.
Πέρασε στην αιωνιότητα ως ο αγαπημένος λατερνατζής, ο καλλιτέχνης που ακόμη και στη φτώχεια του δεν ξεχνάει ποιος είναι και πού πηγαίνει. Ήταν κεφάτος και ευρηματικός, ήταν ο Βασίλης Αυλωνίτης κι αυτό τα λέει όλα.
Ο Βασίλης Αυλωνίτης γεννήθηκε στο Θησείο το 1904. Η οικογένεια ήταν φτωχή κι έτσι ο Βασίλης κι ο αδερφός του αναγκάστηκαν να μπουν από πολύ μικροί στην παραγωγική διαδικασία. Εργάστηκε λοιπόν κοντά σε έναν τεχνίτη που κατασκεύαζε τσάντες, με σκοπό να μάθει κι ο ίδιος την τέχνη, αλλά η γνήσια καλλιτεχνική του φύση έψαχνε εναγωνίως ευκαιρίες να εκφραστεί. Έτσι, κάθε φορά που το αφεντικό έλειπε από το μαγαζί, ο μικρός Βασίλης αναλάμβανε το ρόλο του διασκεδαστή των υπόλοιπων εργατών, κάνοντας διάφορα νουμεράκια.
Στη συνέχεια, ο Βασίλης πέρασε από διάφορα επαγγέλματα, έγινε κατασκευαστής πορτοφολιών, κουβάλαγε μπαούλα, έκανε όποια δουλειά του παρουσιαζόταν, ώσπου κατέληξε να εργάζεται ως βοηθός σκηνικών στο θέατρο «Έντυ» που βρισκόταν στη γειτονιά του. Το πέρασμα από το παρασκήνιο στη σκηνή έγινε άθελά του, όταν ο θεατρώνης Σκούρας –ξέροντας πως του Βασίλη τού άρεσε να κάνει διάφορα αστεία και γκριμάτσες, τον έσπρωξε, έτσι για πλάκα, στη σκηνή.
Ξεπερνώντας την πρώτη αμηχανία, ο καλλιτέχνης ξεπήδησε και κέρδισε με ευκολία το κοινό που γέμιζε την πλατεία και παράλληλα την πρώτη του μάχη με τη σκηνή. Η πρώτη του επί της ουσίας επαγγελματική εμφάνιση στη σκηνή έγινε το 1924, όταν ο Βασίλης Αυλωνίτης, συμμετέχοντας στον θίασο του Ζαφειρίου, πήρε μέρος στην παράσταση «Ερωτικές γκάφες». Ξεχώρισε αμέσως και τέσσερα χρόνια μετά ίδρυσε τον δικό του θίασο. Έκτοτε, ο Βασίλης Αυλωνίτης κατάφερε να κυριαρχήσει στην Αθηναϊκή επιθεώρηση και να παίζει δίπλα στα μεγαλύτερα ονόματα της εποχής.
Η πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση πραγματοποιήθηκε το 1926, αλλά δεν χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα επιτυχημένη. Το ίδιο συνέβη και με τις αμέσως επόμενες συμμετοχές του σε κάποιες ταινίες. Αυτός ήταν κι ένας από τους ο λόγος που αρκετά χρόνια αργότερα ο Φιλοποίμην Φίνος αρνήθηκε σθεναρά να τον συμπεριλάβει στο καστ της ταινίας «Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο» την οποία ετοιμαζόταν να γυρίσει ο Αλέκος Σακελλάριος. Πιο συγκεκριμένα, ο Φιλοποίμην Φίνος είχε πει «Όχι, δεν τον θέλω! Έχει παίξει σε ταινίες βήτα διαλογής».Και ο Βασίλης δεν θα συμμετείχε στην ταινία αν δεν επέμεινε ο Σακελλάριος, ο οποίος τελικά ανέλαβε το ρίσκο για τη διανομή. Τελικά ο παραγωγός πείστηκε και ο Βασίλης Αυλωνίτης σημείωσε τεράστια επιτυχία στο ρόλο του πλανόδιου λατερνατζή, και η παρουσία του στη μεγάλη οθόνη εθεωρείτο πλέον από όλους επιβεβλημένη. Η επιτυχία του Αυλωνίτη στον κινηματογράφο φαίνεται και απ’ όσα έγραψε ο Δημήτρης Κωνσταντάρας «Οι σίγουρες επιτυχίες προέρχονται πλέον από τον Βασίλη Λογοθετίδη…και από την ομάδα Μακρή – Αυλωνίτη - Φωτόπουλου είτε με τη μια είτε με την άλλη σύνθεση…»
Ο Βασίλης Αυλωνίτης πρωταγωνίστησε σε ταινίες που άφησαν εποχή, ανάμεσα στις οποίες αναφέρουμε ενδεικτικά: «Η Χιονάτη και τα επτά γεροντοπαλίκαρα», «Θησαυρός του μακαρίτη», «Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα και ο κοντός», «Γαμπροί της Ευτυχίας», «Κορόιδο γαμπρέ», «Μικροί και μεγάλοι εν δράσει», «Όταν λείπει η γάτα», «Ο τζίτζικας και ο μέρμηγκας» κ.ά., ενώ παράλληλα έκανε μικρές συμμετοχές που κατάφεραν να κλέψουν την παράσταση, όπως για παράδειγμα ο περίφημος «Γύλος» του στην «Σοφερίνα». Ο Βασίλης Αυλωνίτης, μετά από σφοδρό έρωτα, παντρεύτηκε το 1945 με την αγαπημένη του Γιογιό από την οποία απέκτησε δυο παιδιά, τον Γιάννη και την Ελένη.
Έφυγε αθόρυβα το 1970, χωρίς ίσως να υποπτεύεται πως ακόμη και σήμερα, μισό αιώνα και μετά τις μεγάλες του κινηματογραφικές επιτυχίες, εξακολουθεί να κατέχει περίοπτη θέση στις καρδιές όλων μας. Και μας είναι αδύνατον να μην χαμογελάσουμε κάθε φορά που τον ακούμε να διαλαλεί το περίφημο «Πνεύμα και ηθική», ή όταν στην ταινία «Όταν λείπει η γάτα» αναφωνεί πελαγωμένος «Εδώ μέσα τρελάθηκαν και τα παντζούρια»…
Φιλμογραφία
H αριστοκράτισσα και ο αλήτης (1970) .... Στράτος
Η αρχόντισσα του λιμανιού (1969)
Φοβάται ο Γιάννης το θεριό (1969)
Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του (1969) .... Κυριακούλης
Τα κορόιδα, η βαλίτσα μου κι εγώ (1969) .... Στελλάκης
Ο πεθερόπληκτος (1968) .... Θεόφραστος
Τόσα όνειρα στους δρόμους (1968)
Σήκω χόρεψε συρτάκι (1967)... Προκόπης
Η αδελφή μου θέλει ξύλο (1966)... Κτηματομεσίτης
Ο μπαμπάς μου ο τεντιμπόης (1966)... Ντόντος Βαρλεντής
Διπλοπενιές (1966) .... μαέστρος
Εχω δικαίωμα να σ' αγαπώ (1966) .... Τιμολέων Μπακατσόλας
Φίφης ο ακτύπητος (1966) .... Πανάγος
Ησαΐα χόρευε (1966) .... Ησαΐας
Ο μπαμπάς μου ο τεντυμπόυς (1966)... Ντόντος Βαρλέντης
Ο Μελέτης στην Άμεσο Δράση (1966) .... Κλέαρχος
Πονηρός πράκτωρ Καραγκιόζης (1966)
Σκλάβοι της μοίρας (1966)... Γρηγόρης
Δύσκολοι δρόμοι (1965)... Στράτος
Τα δίχτυα της ντροπής (1965)... Καντήλας
Ένα έξυπνο, έξυπνο μούτρο (1965) .... Πότης
Και οι 14 ήταν υπέροχοι (1965)... Αντρέας
Άλλος για το εκατομμύριο (1964) .... Μπάμπης
Ήταν όλοι τους κορόιδα (1964) .... Γιάνγκος Σουσάμης
Ο λαγοπόδαρος (1964)
Μια βδομάδα στον παράδεισο (1964)
Ο παράς κι ο φουκαράς (1964) .... κύριος Παναγάκος
Πικρή μου αγάπη (1964)
Οι προικοθήρες (1964)... Προκόπης
Η σωφερίνα (1964) .... Νικόλαος Σπανοβαγγελοδημήτρης - Γύλος
Τρία κορίτσια απ' το Αμέρικα (1964)... Χαρίλαος Στούρος
Ο Γιάννης τα' κανε θάλασσα (1964)
Aγάπησα και πόνεσα (1963)... Ερμής
Ο ανιψιός μου ο Μανώλης (1963) .... Αριστείδης Παπακάτσικας
Ο Θύμιος στη χώρα του γέλιου (1963)
Ένας βλάκας με πατέντα (1963)
Λενιώ η βοσκοπούλα (1963) .... Χρόνης
Mικροί και μεγάλοι εν δράσει (1963) .... Φαίδων Καραντουλμπάνης
ΨευτοΘόδωρος (1963)... Θόδωρος
Το τεμπελόσκυλο (1963)... Πελεκάνος
Τρίτη και 13 (1963)
Η Ελληνίδα και ο έρωτας (1962)
Έξυπνοι και κορόιδα (1962) .... Πελοπίδας
Οι Γαμπροί της Ευτυχίας (1962) .... Βαγγέλης Ταρνιάνης
Γαμπρός για κλάματα (1962)
Το καρπουζάκι (1962)
Κορόιδο γαμπρέ (1962) .... Διαμαντής Σαραντόπουλος
Ο Μιχαλιός του 14ου Συντάγματος (1962) .... συνταγματάρχης Δήμος Καραδήμος
Όταν λείπει η γάτα (1962) .... Λουκάς
Πεζοδρόμιο (1962)
Tέρμα τα δίφραγκα (1962)
Ο Θύμιος στη χώρα του στριπτίζ (1962)
Το έξυπνο πουλί (1961) .... Θανάσης Μίχος
Ο Κλέαρχος, η Μαρίνα κι ο κοντός (1961) .... Kλέαρχος Ζουγκαλάς
Μάνα μου, τον αγάπησα (1961)
Aγαπούλα μου (1960)
Το αγρίμι (1960)
Η Χιονάτη και τα 7 γεροντοπαλίκαρα (1960)... Ευστάθιος Αλεξάνδρου "οικιακά"
Kαλημέρα Αθήνα (1960) .... Μενέλαος Στασινόπουλος
Η κυρία δήμαρχος (1960) .... Aνάργυρος Προκόπης
Ο θησαυρός του μακαρίτη (1959) .... Nεόκοσμος
Σαρακατσάνισσα (1959)
Mια ζωή την έχουμε (1958) .... Χαράλαμπος Μπαζούκας, δεσμοφύλακας
Το εισπρακτοράκι (1958)
Ο λεφτάς (1958) .... Θεοδόσης Μέντικας
Mακριά απ' τον κόσμο (1958) .... Ισίδωρος
Tέσσερις νύφες κι ένας γαμπρός (1958)... Προκόπης
Ο τζίτζικας κι ο μέρμηγκας (1958)
Το αμαξάκι (1957)
Μπαρμπα-Γιάννης, ο κανατάς (1957) .... μπαρμπα-Γιάννης
Έχει θείο το κορίτσι (1957) .... θείος Τζιμ
Κατά λάθος μπαμπάς (1957)... Κοσμάς
Λατέρνα, φτώχεια και γαρίφαλο (1957) .... Παυλάρας
Της νύχτας τα καμώματα (1957)... Βαγγέληε
Η καφετζού (1956) .... Nικήτας
Γλέντι, λεφτά και αγάπη (1955) .... Λαυρέντης
Λατέρνα, φτώχεια και φιλότιμο (1955) .... Παυλάρας
Η ωραία των Αθηνών (1954) .... Zάχος
Χαρούμενο ξεκίνημα (1954)
Ο άλλος (1952)
Διπλή θυσία (1945)
Το λιμάνι των δακρύων (1929)
Μαρία Πενταγιώτισσα (1929)
De Siris